HOE GEK MOET JE ZIJN OM IN EEN KAPITALISTISCHE SAMENLEVING MENSELIJKHEID TE TE VERWACHTEN VAN DE FARMACEUTISCHE SECTOR!

We nemen allemaal aan dat we in het Westen in een democratische staatsstructuur leven, maar vergeten daarbij al te vaak, dat die vooral kapitalistisch is. En hoe lager de levensstandaard van een land is, hoe meer de bevolking dit aan den lijve ondervindt. Maar zelfs in ons rijke Westen piept de waarheid, dat geld belangrijker is dan mensen, soms aan de oppervlakte. Nu is dit natuurlijk een wetmatigheid die niet alleen in democratieën geldt, maar in zowat alle regeringsvormen die erin onze menselijke geschiedenis ooit zijn geweest.

De voorbije weken was er in ons land opnieuw een voorbeeld van deze wetmatigheid. Omdat voor een gezin met een modaal inkomen de prijs van een geneesmiddel onbetaalbaar bleek, moesten ze de bedeltoer opgaan. Om hun zieke kleuter Pia een min of meer kwaliteitsvol leven te bieden, had die dringen nood aan het product Zolgensma van het bedrijf Novartis. Het behoort tot de zogenaamde weesgeneesmiddelen. Dit zijn middelen voor een ziekte, waaraan een klein aantal patiënten lijden. Zolgensma is een vorm van gentherapie en moet maar eenmalig worden toegediend. Maar zo een prik kost wel 1 900 000 euro.

Welke spelers zijn er nu betrokken bij dit meer dan onsmakelijk schouwspel?

1) De radeloze ouders.

Je kunt niets vreselijker bedenken dan een kind te verliezen, maar als je als ouders weet dat er een geneesmiddel bestaat, maar dat je dit niet kunt betalen door een buitensporige prijs, is dit zelfs nog erger. Wellicht is hartverscheurend nog te zacht uitgedrukt.

2) Onze overheid.

De overheid beslist welke geneesmiddelen er wel of niet worden terugbetaald. Ze komen nu boven water met allerlei argumenten, waarom ze Zolgensma niet kunnen opnemen in de korf van terugbetaalbare geneesmiddelen. Zo begint men te zwartepieten en gaat men voorbij aan de harde realiteit dat er een kind op dit ogenblik het product Zolgensma dringend nodig heeft. Ook mag de vraag gesteld worden of we veel mogen verwachten van minister Maggie De Block, die tot een liberale partij behoort, en steevast gelooft in de vrijemarktwerking. Tegen beter weten in.

3) Het bedrijf Novartis.

Ondanks de heisa in de media zijn ze daar met geen stokken te bewegen om iets aan de prijs van hun product te veranderen. Integendeel, ze hebben allerlei argumenten om het bedrag van 1 900 000 euro te rechtvaardigen. Wat weer voor de zoveelste maal bewijst dat voor de farmaceutische sector geld primeert op een mensenleven.

4) De bevolking.

Tim en Ellen, de ouders van baby Pia, lanceerden met vrienden een nationale sms-actie om hun kind te redden. De bevolking toonde zich van haar gulle kant en in enkele dagen werd die bewuste 1 900 000 euro ruimschoots gehaald. Het is echter ook te hopen dat al die goed menende burgers nog eens beseffen dat onze democratische, kapitalistische samenlevingen ook wraakroepende kantjes hebben. En dat baby Pia daar maar één voorbeeld is. Om een recenter te noemen: de vernietiging van het regenwoud. Al is dit natuurlijk een ver-van-mijn-bedshow.

5) De andere patiënten voor weesgeneesmiddelen.

In ons land is Pia niet de enige, die vragende partij is voor een weesgeneesmiddel. En dat aantal zal in de volgende jaren nog stijgen. De kans is meer dan reëel dat die, als er op korte termijn geen oplossing komt, in de kou zullen blijven staan. Je kunt niet voor iedereen zo’n acties organiseren.

Nu blijven er nog twee belangrijke vragen over de buitensporige prijzen van weesgeneesmiddelen, omdat Zolgensma geen alleenstaand geval is.

1) Het basisonderzoek naar dit geneesmiddel zou in 2007 gebeurd zijn door Dr. Martin Barkats van het Franse Instituut voor Myologie in een staatziekenhuis. Het patent werd daarna verkocht aan Avexis, een filiaal van Novartis.

Ja, als de ontdekking een deel met overheidsgeld gebeurd is en je toelaat dat daarna de particuliere sector ermee aan de haal gaat, dan kan het weleens zijn dat je je als samenleving zelf in de voet schiet.

2) Zoals meestal loopt de overheid, de Europese Unie, weer achter de feiten aan. Het was allang geweten dat op een dag deze schrijnende problematiek zich ging stellen, maar men heeft voor de zoveelste keer liggen slapen. Of heeft men bewust de hete aardappel voor zich heeft uitgeduwd, om de farmaceutische sector niet tegen het hoofd te stoten? Maar wees gerust, de toekomst gloort glorieus. De Europese wet op weesgeneesmiddelen is aan herziening toe. Nog enkele jaren slapen en alles is opgelost!

Antwerpen, 20 september 2019

François THIJS,

noch meester, noch knecht.