WAT ZAL ONS DIT JAAR VOORAL KOPZORGEN BEZORGEN ALS EUROPESE BURGER. 

Je moet niet al te diep nadenken om te weten dat dit de oorlog in Oekraïne zal zijn. Elke dag loopt het aantal slachtoffers op en het einde van die gruwel is nog lang niet in zicht. Sterker zelfs, niemand weet op dit ogenblik hoe die vijandelijkheden ooit zullen eindigen. Hoge militairen en politicologen in het Westen kunnen daar wel over orakelen, maar dat zijn niets anders dan veronderstellingen. En dan meestal nog bekeken door een westerse bril. Van aan de zijlijn kan je enkel vaststellen, dat dit conflict elke dag escaleert. En het opbod gaat elke dag verder. Mijn standpunt was en is nog altijd hetzelfde. Poetin zal dit conflict nooit willen verliezen, welke oorlogsdaden daar ook voor nodig zijn. Ik meen zelfs, dat als de Russen toch ooit als een kat in het nauw zouden komen te zitten, het nucleaire wapen niet ver weg zal zijn.

Oekraïne en Rusland bevinden zich letterlijk en figuurlijk in de loopgraven. In een duidelijke catch-22. De Russen zullen een nederlaag nooit aanvaarden. En de Oekraïners reden zich ook vast in dit conflict. In het begin van dit jaar verklaarde de Oekraïense minister van buitenlandse zaken Dmitro Koeleba dat zijn land de strijd nooit zal opgeven. 'Daarvoor zijn er al te veel slachtoffers gevallen.' Dit conflict zit gewoon muurvast.

Ook in Europa zal de oorlog sporen nalaten. En dan vooral op sociaal gebied. Een op hol geslagen inflatie zet de verzorgingsstaat ongezien onder druk. Een bepaalde categorie ligt daarvan echt niet wakker. Dat zijn vooral degenen die neerkijken op de minder begoeden in de samenleving. Ze juichen dit allicht zelfs toe. Ten eerste omdat er zelfs zijn die in de huidige economische situatie ferme winsten maken. Ten tweede omdat volgens hen de verzorgingsstaat toch alleen maar goed is voor profiteurs. Maar de zwakkeren en de lagere middenklasse zullen de uitkleding van de verzorgingsstaat hard aan den lijve ondervinden.

Een voorbeeld. In Groot-Brittannië gaat de nationale gezondheidsdienst ten onder aan geldgebrek. Er vallen zelfs doden, omdat men verplicht is uren op een ambulance te wachten. Of omdat er geen enkele vrije plek is in het ziekenhuis. Maar de Britse regering, op een enkele uitzondering na allemaal miljonairs, hebben wel geld genoeg om Oekraïne te steunen.

In Denemarken moet iedereen een vakantiedag inleveren om de Deense oorlogskas te spekken. Nu is dit allicht niet zo erg, als het tenminste niet het begin is van nog meer maatregelen.

Op een veel kleinere schaal draagt ook ons land bij, terwijl wij opgezadeld zitten met een enorm begrotingstekort en staatsschuld. Dat moet kunnen. We kunnen immers niet achterblijven. Terwijl bij ons de gezondheidszorg ook hoe langer hoe meer onder druk staan. Een voorbeeld: rust - en verzorgingshuizen zijn bijna niet meer te betalen.

De Europese Unie verstrekt miljoenen euro’s steun en leningen aan Oekraïne. Normaal moet de begunstigde die altijd terugbetalen. Maar door wie? De Russen? Dat geloof je toch zelf niet. Dat zal wel op de schouders van de werkende Europeanen terechtkomen.

Al weet niemand wanneer, maar ooit zal die oorlog natuurlijk eindigen. Maar we zullen zeker wakker worden in een nieuwe realiteit. En het zal er voor de meesten onder ons niet beter zal op geworden zijn.

Van het tweede conflict dacht ik altijd dat daar de lont voor een derde oorlog wereldoorlog lag. Hier gaat het over Taiwan! De vraag is niet of China ooit die voor hen afvallige provincie zal inlijven. De vraag is alleen wanneer. Dat moment komt er allicht aan, als de Chinezen veronderstellen dat ze de Amerikanen militair aankunnen. En volgens veel waarnemers zal dat ook gebeuren. Vorige week startten Japan en de VS-gesprekken om hun militaire samenwerking te intensifiëren. Er vormen zich in het Verre Oosten twee machtsblokken. Aan de ene kant zijn dat Japan, de VS en Zuid-Korea. Aan de andere kant zijn dat China en Noord-Korea. Ik ben ervan overtuigd dat het conflict in Oekraïne klein bier is, in vergelijking met de dag dat daar de oorlog zal ontbranden. Ook blijft het afwachten welke positie India gaat innemen. Een kleine geruststelling is, dat het wellicht nog enkele jaren zal duren, vooraleer het zo ver komt.

En dan is er nog dat landje aan de oostelijke rand van de Middellandse Zee. Israël, dat zich ook alleen kan handhaven met Amerikaanse steun. De situatie is natuurlijk niet te vergelijken met die in Oekraïne, maar in de feiten is dit land ook in oorlog met de Palestijnen. Ook daar staat de democratie onder druk, omdat de nieuwe regering Netanyahu de rechterlijke macht wil hervormen. Israël kent geen senaat, en daarom oordeelt het hooggerechtshof of de door de Knesset, dat is het parlement, aangenomen wetten al of niet grondwettelijk zijn. De nieuwe regering wil de macht van het hooggerechtshof inperken, zodat als er volgens de laatste een wet in strijd is met de grondwet, die opnieuw naar het parlement kan, om ze vooralsnog toch te laten goedkeuren met een eenvoudige meerderheid. Als dit in een ander land zou gebeuren, stond de hele wereld op haar achterste poten. Nu steekt men hier en daar wel de vinger op, maar verder blijft het verdovend stil. Israël is duidelijk aan het afglijden naar een apartheidsstaat, met de Arabieren als tweederangsburgers, maar of er ooit sancties zullen komen, zoals dat gebeurde met Zuid-Afrika kan je nu al betwijfelen. Israël kan die politiek alleen handhaven door de militaire steun van de VS, de zwakte van de hen omringende Arabische landen en door het Europees schuldgevoel over de holocaust. Het kan nog lang duren, en wellicht zal mijn generatie dit niet meer meemaken, maar je kunt er gif opnemen, dat dit daar ook eens heel slecht gaat eindigen.

Een vreugdevol 2023!

Antwerpen, 15 januari 2023

François THIJS,

noch meester, noch knecht.