BARTJE EN DE ACHT BOTTINEKES.

Vaak komen er in titels van sprookjes getallen voor, denken we maar aan ‘De wolf en de zeven geitjes’ en ‘Sneeuwwitje en de zeven dwergen’, maar in 2013 speelde er zich in Mortsel een minder fraai verhaal af waar ook een getal een rol in had. Deze keer waren het geen zeven geitjes of dwergen, maar wel acht bottinekes. Waarom ik aan dit verhaal de titel ‘Bartje en de acht bottinekes' heb gegeven, zal later blijken.

Tot in het detail vind je informatie over dit in mijn ogen gruwelijk verhaal op de link: http://deredactie.be/static/2015/interactief/150331_Panorama/

Ik beperk me hier tot de grote lijnen.

Op 5 januari 2010 wordt de zesentwintigjarige Jonathan Jacob onder invloed van drugs aangetroffen op een druk kruispunt in Borsbeek. Hij wordt door de politie gearresteerd en wordt overgebracht naar het politiekantoor van Mortsel. Er wordt een huisarts opgeroepen om hem te onderzoeken. De diagnose luidt: Jonathan Jacob verkeert in een psychose, waarschijnlijk als gevolg van het gebruik van drugs, en moet voor zijn eigen veiligheid worden opgenomen. Men besluit om hem over te laten brengen naar het Psychiatrisch Centrum Broeders Alexianen in Boechout. De dokters weigeren om hem daar op te nemen, zelfs tot twee keer toe, omdat hij volgens hen te agressief is en de instelling er niet is op voorzien. De politie keert onverrichter zake weer op haar stappen en opnieuw belandt Jonathan Jacobs in de Mortselse politiecel.

Hoe moet het nu verder? De substitute Kim De Laet geeft de opdracht Jonathan Jacob door een injectie met verdovende en kalmerende middelen te laten immobiliseren. Omdat hij zich agressief blijft gedragen, besloot de politie het BBT in te roepen. Het Bijzonder Bijstandsteam, bijgenaamd de bottinekes, zo verwijzend naar hun schoeisel, is het interventieteam van de Antwerpse politie, bedoeld voor crisissituaties.

En ze zullen de crisissituatie ‘Jonathan Jacob’ dan ook op een gepaste manier oplossen. Eerst gooien ze een lichtgranaat in de cel. Enkele seconden later stormen de bottinekes binnen en storten zich met een schild en een duwvork op de halfnaakte man. Hij krijgt verschillende vuistslagen en men houdt hem hardhandig vast om de injectie toe te dienen. De bottinekes hebben de crisissituatie opgelost. Kort daarna stelt de politie vast dat Jonathan Jacob geen tekenen van leven meer vertoont. Uit het latere autopsieverslag blijkt dat hij is gestorven aan inwendige bloedingen.

Maar de bottinekes hebben pech. In de cel hangt er een camera, die het doen en laten van onze moedige helden vastlegt. Al zal het wel enkele jaren duren voordat deze beelden het daglicht ziet. Ik vraag me trouwens nog altijd af hoe het mogelijk is dat deze beelden ooit boven water zijn gekomen en nooit zijn verdonkeremaand.

Het duurt tot 21 februari 2012 tot het VRT reportagemagazine Panorama de beelden wereldkundig maakt.

Er steekt een storm van verontwaardiging op, al zijn er natuurlijk ook individuen te vinden die het optreden van de bottinekes verdedigen. Zo blijft burgemeester Bart De Wever vierkant achter zijn manschappen staan.

Zoals het echte helden past proberen de bottinekes eerst de boodschapper aan te vallen. Ze dienen een klacht in tegen de onbekenden, die de beelden naar de VRT hebben gelekt. Zo wordt Jan Jacob, de vader van, hiervan in verdenking gesteld. Een klacht die op een sisser afloopt. Door de beelden worden er zelfs internationale instanties wakker. Het anti-foltercomité van de Raad van Europa (CPT) start een onderzoek. Ook de Verenigde Naties vragen aan België om opheldering van de zaak.

Wie belanden er uiteindelijk in het beklaagdenbankje De acht leden van het BBT staan terecht voor opzettelijke slagen en verwondingen met de dood als gevolg maar zonder het oogmerk te doden.

De politiecommissaris van de zone MINOS (o.a. Mortsel) wordt vervolgd voor dezelfde feiten.

De directeur en de psychiater van het Psychiatrisch Centrum Broeders Alexianen voor schuldig verzuim, omdat ze tot twee keer toe hebben geweigerd om Jonathan gedwongen op te nemen.

Op 22 februari 2017 valt definitief het doek over deze zaak.

Zeven leden van het BBT worden veroordeeld voor onopzettelijke doding. De leider, bekend onder de codenaam Scotia, krijgt negen maanden cel met uitstel. Zes andere bottinekes komen ervan af met zes maanden cel met uitstel. Een lid van het BBT en de commissaris van de lokale politie Mortsel worden vrijgesproken. 'Er is geen twijfel dat de dood van Jonathan Jacob werd veroorzaakt door het geheel aan handelingen van het Bijzondere Bijstandsteam', zegt het hof.

De oud-directeur en de hoofdpsychiater Psychiatrisch centrum Broeders Alexianen worden veroordeeld voor schuldig verzuim. 'Het gedrag van de directeur en psychiater strookt niet met dat van een normaal en zorgvuldig handelende arts en directeur', oordeelde het hof. Ze kregen een straf van zes maanden met uitstel.

Voor de veroordeelden bestond er nog wel de mogelijkheid om beroep aan te tekenen bij het Hof van Cassatie. Enkele bottinekes maken er gretig gebruik van. Het beroep wordt echter afgewezen.

Als je natuurlijk dag en nacht twee politieagenten voor je deur hebt staan om ervoor te zorgen dat je ’s nachts niet je bed schijt van de schrik, doe je er best alles aan om dezelfde politie te vriend te houden. Het was dan ook vanaf het begin duidelijk dat Bart De Wever alle zeilen zou bijzetten om zijn politiekorps uit de wind te zetten.

Zoals gewoonlijk, als de soep te veel is aangebrand is, is hij onbereikbaar voor commentaar en laat het vuile werk opknappen door zijn kabinetschef Philippe Beinaerts

Eerst verwees deze naar de toenmalige burgemeester Patrick Janssens (SP-A) omdat deze in 2010 had nagelaten om een tuchtprocedure op te starten. Ja, en de kabinetschef vond dat het wel wat laat was om dit nu nog te doen. Vervolgens verdedigde hij zijn baas met: ‘Ook inhoudelijk is er een probleem, want het arrest van het hof van beroep heeft het over onopzettelijke fouten, terwijl een tuchtprocedure bedoeld is voor opzettelijke fouten", verklaart Beinaerts. "We willen wel benadrukken dat deze tuchtrechtelijke beslissing geen waardeoordeel inhoudt over het resultaat van het strafrechtelijke luik. Dat staat hier volledig los van.’

Bart De Wever volgde middelbaar onderwijs aan Onze-Lieve-Vrouw-van-Lourdescollege in Edegem. Zou het kunnen dat zijn kabinetschef naar de jezuïeten is geweest?

Ik heb nog een slotbedenking (een stoute). Ik vraag me nog altijd af hoe de zaak zou zijn verlopen als Jonathan een allochtoon zou zijn geweest. Want dan zouden de bottinekes meer dan waarschijnlijk van het Interfederaal Gelijkekansencentrum ook nog een klacht voor racisme aan hun broek hebben gehad. Nu was het maar een Belg.

Antwerpen, 2 augustus 2017

François Thijs,

noch meester, noch knecht.